Τρίτη 7 Μαΐου 2013

Μπέρτολτ Μπρέχτ...!!! Οι κουρασμένοι χάνουν τη μάχη!



Μπέρτολτ Μπρέχτ, Ακούμε: δε θέλεις πια να δουλέψεις μαζί μας

Α
Ακούμε: δε θέλεις πια να δουλέψεις μαζί μας.
Γονάτισες: δε μπορείς άλλο να τρέχεις.
Κουράστηκες: δε μπορείς πια να μαθαίνεις καινούργια.
Ξόφλησες: Κανείς δε μπορεί να σου ζητήσει να κάνεις πια τίποτα.

Μάθε λοιπόν: εμείς το ζητάμε.

Σαν κουραστείς κι αποκοιμηθείς
κανείς δε θα σε ξυπνήσει πια να πει: σήκω το φαΐ είναι έτοιμο.
Γιατί να υπάρχει έτοιμο φαΐ;
Σαν δεν μπορείς άλλο να τρέχεις,
θα μείνεις ξαπλωμένος.
Κανείς δε θα σε ψάξει για να πει: έγινε επανάσταση,
τα εργοστάσια σε περιμένουν.
Γιατί να ’χει γίνει επανάσταση;
Όταν πεθάνεις θα σε θάψουν,
είτε φταις που πέθανες, είτε όχι.

Λες: πολύν καιρό αγωνίστηκες.
δε μπορείς άλλο πια ν’ αγωνιστείς.
Άκου λοιπόν: είτε φταις, είτε όχι
σαν δεν μπορείς άλλο να παλέψεις θα πεθάνεις.

Β
Λες: πολύν καιρό ήλπιζες,
δεν μπορείς άλλο πια να ελπίσεις.
Ήλπιζες τι;
Πώς ο αγώνας θαν’ εύκολος;

Δεν είν’ έτσι.
Η θέση μας είναι χειρότερη απ’ όσο νόμιζες.

Είναι τέτοια που: αν δεν καταφέρουμε το αδύνατο
δεν έχουμε ελπίδα.
Αν δεν κάνουμε αυτό που κανείς δεν μπορεί να μας ζητήσει
θα χαθούμε.

Οι εχθροί μας περιμένουν να κουραστούμε.

Όταν ο αγώνας είναι στην πιο σκληρή καμπή του,
οι αγωνιστές έχουν την πιο μεγάλη κούραση.
Οι κουρασμένοι, χάνουν τη μάχη.



Τρίτη 2 Απριλίου 2013

Καλλιτέχνης θα πει...




"Καλλιτέχνης θα πει: να μη μετράς, να μη λογαριάζεις, να ψηλώνεις όπως το δέντρο, που δε βιάζει το χυμό του, που αδείλιαστο αψηφάει τις ανοιξιάτικες μπόρες, χωρίς να φοβάται μη δεν έρθει το καλοκαίρι. Το καλοκαίρι έρχεται. Έρχεται, όμως, μονάχα για κείνους που ξέρουν να προσμένουν, ξένοιαστοι και γαλήνιοι σα να ’χανε μπροστά τους την αιωνιότητα. Κάθε μέρα που ’ρχεται και φεύγει μου φέρνει τούτη τη διδαχή – διδαχή πληρωμένη με πόνους, που τους χρωστώ, ωστόσο, χάρη: Υπομονή, αυτό είναι το μεγάλο μυστικό!

Οι άνθρωποι έχουν βρει για το καθετί την ευκολότερη (συμβατική) λύση, την ευκολότερη απ’ όλες τις εύκολες λύσεις. Είναι, ωστόσο, φανερό πως πρέπει να στεκόμαστε στο Δύσκολο. Κάθε ζωντανή ύπαρξη σ’ αυτό στέκεται. [...]

Είναι γόνιμη η μοναξιά, επειδή είναι δύσκολη. Ένας παραπάνω λόγος για να επιχειρήσουμε κάτι, πρέπει να ’ναι η δυσκολία που το κάτι αυτό παρουσιάζει.
Γόνιμος είναι κι ο έρωτας: επειδή κι ο έρωτας είναι δύσκολος. Έρωτας του ανθρώπου για τον άνθρωπο: ίσως αυτό να ’ναι το δυσκολότερο απ’ όσα μας έταξεν η μοίρα, το πιο απόμακρο, η τελευταία δοκιμασία, το έργο που όλα τ’ άλλα δεν είναι παρά προετοιμασία και προπαρασκευή του...".

Ρ.Μ. Ρίλκε

Τρίτη 26 Μαρτίου 2013

Ποίημα στους φίλους...Χόρχε Λουίς Μπόρχες...!!!



Δεν μπορώ να σου δώσω λύσεις
για όλα τα προβλήματα της ζωής σου,
ούτε έχω απαντήσεις
για τις αμφιβολίες και τους φόβους σου ˙
όμως μπορώ να σ’ ακούσω
και να τα μοιραστώ μαζί σου.

Δεν μπορώ ν’ αλλάξω
το παρελθόν ή το μέλλον σου.
Όμως όταν με χρειάζεσαι
θα είμαι εκεί μαζί σου.

Δεν μπορώ να αποτρέψω τα παραπατήματα σου.
Μόνο μπορώ να σου προσφέρω το χέρι μου
να κρατηθείς και να μη πέσεις.

Οι χαρές σου, οι θρίαμβοι και οι επιτυχίες σου
δεν είναι δικές μου.
Όμως ειλικρινά απολαμβάνω να σε βλέπω ευτυχισμένο. 

Δεν μπορώ να περιορίσω μέσα σε όρια
αυτά που πρέπει να πραγματοποιήσεις,
όμως θα σου προσφέρω τον ελεύθερο χώρο
που χρειάζεσαι για να μεγαλουργήσεις.

Δεν μπορώ να αποτρέψω τις οδύνες σου
όταν κάποιες θλίψεις
σου σκίζουν την καρδιά,
όμως μπορώ να κλάψω μαζί σου
και να μαζέψω τα κομμάτια της
για να την φτιάξουμε ξανά πιο δυνατή.

Δεν μπορώ να σου πω ποιος είσαι
ούτε ποιος πρέπει να γίνεις.
Μόνο μπορώ
να σ' αγαπώ όπως είσαι
και να είμαι φίλος σου.

Αυτές τις μέρες σκεφτόμουν
τους φίλους μου και τις φίλες μου,
δεν ήσουν πάνω
ή κάτω ή στη μέση.

Δεν ήσουν πρώτος
ούτε τελευταίος στη λίστα.
Δεν ήσουν το νούμερο ένα ούτε το τελευταίο.

Να κοιμάσαι ευτυχισμένος.
Να εκπέμπεις αγάπη.
Να ξέρεις ότι είμαστε εδώ περαστικοί.

Ας βελτιώσουμε τις σχέσεις με τους άλλους.

Να αρπάζουμε τις ευκαιρίες.
Να ακούμε την καρδιά μας.
Να εκτιμούμε τη ζωή. 

Πάντως δεν έχω την αξίωση να είμαι
ο πρώτος, ο δεύτερος ή ο τρίτος
στη λίστα σου.

Μου αρκεί που με θέλεις για φίλο.
Ευχαριστώ που είμαι.

[πηγή: Χόρχε Λουίς Μπόρχες, Ποιήματα, μετάφρ. Δ. Καλομοίρης , Ελληνικά Γράμματα, 1995 ]

Δευτέρα 11 Μαρτίου 2013

Gustav Klimt "Silverfish" ...Κλιμτ!!!



Αλληγορίες, εξωτισμός, συμβολισμοί ερωτικών νύξεων κατά τον Φρόυντ. Όλα μαζί σε μια βυθισμένη σιωπή, απνευστί, στο πράσινο του έλους όπου ξεκίνησε η ζωή των μυκήτων, όπως άρχισαν οι ζωές μας κι όπως ίσως καταλήξουν

Έτσι και στον έρωτα, παρόμοια και στην Τέχνη, έτσι κι ο τρελαμένος Βιεννέζος Γκούσταφ Κλιμτ δεν μας αφήνει σε ησυχία. Ακροβατεί σε πολυάριθμα έργα του ανάμεσα στο απεχθές και το ποθητό, ισορροπεί στα όρια του δαίμονα με τον άγγελο, στο βρομερό γήρας με τη σφύζουσα ακμή. Υπαινιγμοί και καχυποψίες προκύπτουν μέσα από τα βλέμματα των γυναικών του Κλιμτ, μας συγκινεί η ιδιαιτερότητα, το απόκοσμο, το εξωφρενικό, το ανερμήνευτα σκοτεινό, το αινιγματικά φωτεινό προς το άγνωστο...το μελαγχολικό!

 Ο Γουίλιαμ Χόγκαρτ (William Hogarth) μου θυμίζει τη μελαγχολία που απορρέει από τα έργα του.

 ΕΚΕΙΝΗ, 1887:

” …η πύρινη στήλη άρχισε να περιστρέφεται αργά γύρω απ’ τον εαυτό της και χάθηκε αντηχώντας στα άγνωστα έγκατα της απέραντης γης, αφήνοντας την Αγιέσα όρθια εκεί που ήταν. Μόλις χάθηκε η φλόγα ΕΚΕΙΝΗ επέστρεψε μπροστά στον Λίο. Το βήμα της όμως είχα χάσει κάθε ελαστικότητα κι έτεινε το χέρι της για να το ακουμπήσει στον ώμο του νέου. Κοίταξα εκείνο το χέρι. Τι είχαν απογίνει οι καμπύλες του, η θεσπέσια ομορφιά του ; Γινόταν αδύνατο, κοκκαλιάρικο, και το πρόσωπό της  -Θεέ και Κύριε!-  το πρόσωπό της γερνούσε μπροστά στα μάτια μου… Ήταν αλήθεια πως χάνω τις αισθήσεις μου ακόμη και τώρα που το γράφω. Συρρικνωνόταν. Το χρυσό φίδι που έζωνε το όμορφο κορμί της είχε γλιστρήσει στα πλευρά της κι ήταν πεσμένο κάτω. Γινόταν όλο και πιο μικρή. Το δέρμα της άλλαζε χρώμα και η αλλοτινή της άψογη λευκότητα τώρα είχε γίνει καφετί στο χρώμα της βρώμας και κίτρινη σαν πολυκαιρισμένη περγαμηνή. Έφερε ξανά το χέρι της στο κεφάλι, εκείνο το λεπτό χέρι δεν ήταν παρά το νύχι ενός αρπακτικού, ένα ανθρώπινο γαμψό νύχι σαν αιγυπτιακής κακοσυντηρημένης μούμιας. Και τότε φάνηκε να συνειδητοποιεί τη μεταμόρφωσή της και ούρλιαξε …ω, πώς ούρλιαζε! Το δέρμα της είχε σταφιδιάσει και στο αγνώριστο πρόσωπό της έβλεπες τα ανείπωτα γηρατειά να αφήνουν το στίγμα τους. Πoτέ στη ζωή μου δεν έχω ξαναδεί κάτι παρόμοιο [...]

Σάββατο 2 Μαρτίου 2013

Ο κήπος με τις αυταπάτες...!!!


Οδυσσέας Ελύτης


«Είμαι του ολίγου και του ακριβούς. Δεν υπήρξα ποτέ του τρίτου προσώπου. Τρέφομαι από το δυσ και το ευ που κατά περίσταση προσφέρω.
Όμως η εύνοια δεν είναι πάντοτε μια συγγενής που συμπίπτει να σε αγαπά. Και περνά πολύς καιρός έως ότου υπερεκχειλίσουν τα φρεάτια του νου σου· και το συμπίλημα που δημιουργείται απ’ όλων των λογιών τις κακοδαιμονίες αποξηρανθεί και το πάρει ο αέρας. Έτσι απλά· όπως ο ύπνος παίρνει ένα μικρό αγόρι πάνω στα σανά. Και με το τρίτο του αυτί τους παλμούς μιας άλλης, πιο δικής του γης, κρυφίως εγγράφει. Οπότε, τι ωραία να τρέχει το χέρι σου πλάι σ’ ένα τοιχάκι γεμάτο λέξεις που προεξέχουν, έτσι που ν’ αρπάζεται της λαλιάς σου η αγράμπελη. Τα πάντα είναι ζήτημα μυελού των οστών της φαντασίας.
Ανέκαθεν στον κόσμο αυτόν βασιλεύει μια κάποια όπως θα λέγαμε "άνισος ισομετρία'. Το ίδιο δυναμικό και για το καλό και για το κακό απαιτείται να καταβληθεί, αφού το φαρμάκι επενεργεί αρνητικά, όπως ακριβώς το αγαθόν θετικά, πάνω στους άλλους, που ξέρουν να κρατούν σωστά το κάτοπτρο της καθαρής αντίληψης στη σχέση τους με τους τρίτους. Είναι όμως διαφορετικό το μήκος των πεπρωμένων. Θεέ μου, πόσα πολλά πράγματα, και ν΄ αντιστοιχούν μόνο σ’ ένα σκέτο σπίρτο, που το τραβάς επάνω τους· και να!

Μόνο μια λάμψη ο άνθρωπος· κι αν είδες, είδες».

«Ο ΚΗΠΟΣ ΜΕ ΤΙΣ ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ» 1995

Σάββατο 23 Φεβρουαρίου 2013

Χαλίλ Γκιμπράν..."Οι επτά εαυτοί"...!!!



Στο ποίημά του “οι επτά εαυτοί” ο Χαλίλ Γκιμπράν παρουσιάζει μια συζήτηση που άκουσε κάποια νύχτα ανάμεσα στους 7 εαυτούς του, ο καθένας είχε τον δικό του λόγο να γκρινιάζει για το πόσο δυστυχισμένος είναι και για το πόσο δύσκολο είναι το έργο του, ώσπου στο τέλος μιλά και ο έβδομος εαυτός που προσπαθεί να εναρμονίσει όλους τους επαναστατημένους εαυτούς λέγοντας:”..

Στη σιωπηλότερη ώρα της νύχτας, καθώς έγερνα μισοκοιμάμενος,
οι εφτά εαυτοί μου κάθισαν αντάμα και, ψιθυρίζοντας, έτσι κουβέντιαζαν: 

Πρώτος Εαυτός:
Εδώ, σ’ αυτό τον τρελό μέσα, κατοίκησα όλα μου ετούτα τα χρόνια, χωρίς άλλο να κάνω παρά ν’ ανανεώνω τον πόνο του, τη μέρα, και να ξαναπλάθω τη θλίψη του, τη νύχτα.
Δεν αντέχω πια τη μοίρα μου κι επαναστατώ, από ‘δω και πέρα.

Δεύτερος Εαυτός:
Η δική σου μοίρα είναι καλύτερη από τη δική μου, αδερφέ, γιατί δικό μου γραφτό: να ‘μαι ο χαρωπός εαυτός του τρελού τούτου.
Γελώ με το γέλιο του και τραγουδώ, τις ώρες της χαράς του και με τρισφτερωμένα πόδια χορεύω τις λαμπερόσπιθες σκέψεις του.
Εγώ θα ‘πρεπε να επαναστατήσω ενάντια στην υποσταμένη μου ύπαρξη.

Τρίτος Εαυτός:
Και τι ν’ ακούσετε από μένα, τον ερωτοκένταυρο εαυτό του, το πυραχτώδικο
έμβλημα των άγριων παθών και των φανταστικών επιθυμιών;
Εγώ είμαι: ο ερωτοπλάνταχτος εαυτός του – που θα ‘πρεπε να σηκώσω παντιέρα ενάντια στον τρελόν ετούτο.

Τέταρτος Εαυτός:
Εγώ, ανάμεσα σε όλους εσάς, είμαι ο πιο δυστυχισμένος, γιατί δε μου έλαχε παρά το απεχθές μίσος κι η ξεθεμελιώστρα αποστροφή.
Εγώ θα ‘πρεπε, ο όμοιος με καταιγίδα εαυτός – ο γεννημένος στις μαυροσπηλιές της Κόλασης,
να ‘μαι ο πρώτος διαμαρτυρόμενος, για να υπηρετήσει τον τρελόν ετούτο.

Πέμπτος Εαυτός:
Όχι, εγώ θα ‘πρεπε, ο διανοούμενος εαυτός, ο εαυτός της κάθε φαντασίωσης, ο εαυτός της κάθε πείνας και δίψας, ο καταδικασμένος στην, χωρίς αναπαμό, περιπλάνηση, στο κυνηγητό άγνωρων πραγμάτων – κι αδημιούργητων πραγμάτων ακόμα’ εγώ θά ‘πρεπε κι όχι εσείς, να επαναστατήσω.

Έκτος Εαυτός:
Κι εγώ, ο δουλευτάρης εαυτός, ο αξιοδάκρυτος εαυτός του μόχθου που, με υπομονής χέρια και πολύπαθα μάτια, πλάθω τις μέρες σε εικόνες και δίνω στα ασχηματοποίητα στοιχεία καινούργιες κι αιώνιες μορφές – εγώ θα ‘πρεπε, ο απομοναχιασμένος, να ‘μαι ο επαναστάτης ενάντια στον πολυπράγμονα τρελόν ετούτο.

Έβδομος Εαυτός: 
Πόσο παράξενο, να θέλετε εσείς όλοι να επαναστατήσετε ενάντια στον άνθρωπο αυτόν, γιατί καθένας σας κι όλοι έχετε να εκπληρώσετε προδιαγεγραμμένο ρόλο. Αχ! και να μπορούσα να ΄μουν ένας σαν εσάς, ένας εαυτός με προκαθορισμένη κλήρα! Μα εγώ δεν έχω καμιά. Είμαι ο εαυτός που τίποτα δεν κάνει, κείνος που κάθεται στο αλάλητο, στο πουθενά και στο ουδέποτε, ενόσω εσείς είσαστε απασχολημένοι με την αναδημιουργία της ζωής.
Εσείς είσαστε ή εγώ, γείτονες, που θα ‘πρεπε να επαναστατήσω; 

Όταν ο έβδομος εαυτός μίλησε έτσι, οι άλλοι έξι εαυτοί τον κοίταξαν με οίκτο μα, χωρίς να πουν τίποτα πια – και καθώς η νύχτα πύκνωνε – ο ένας μετά τον άλλο τράβηξαν για ύπνο τυλιγμένοι μέσα σε μια χαρούμενη εγκαρτέρηση. 

Μα ο έβδομος εαυτός απόμεινε  σ’ ενατενισμό του τίποτα που βρίσκεται πίσω από τα πράγματα, Όλα.

“Ο Τρελός” – Xαλίλ Γκιμπράν

Κυριακή 17 Φεβρουαρίου 2013

Καζαντζάκης Νίκος...πικρό παράπονο...!!!



 Καζαντζάκης Νίκος... μια ακτινοβολία της λογοτεχνίας...!!!

"Ποτέ μην αναγνωρίσεις τα σύνορα του ανθρώπου! Να σπας τα σύνορα! Ν' αρνιέσαι ό,τι θωρούν τα μάτια σου. Να πεθαίνεις και να λες: Θάνατος δεν υπάρχει!"

" Το ταξίδι και η εξομολόγηση οι δυο μεγαλύτερες χαρές της ζωής μου .Να γνωρίζεις τη γης, να βλέπεις – να βλέπεις και να χορταίνεις – καινούρια χρώματα και θάλασσες και ανθρώπους κι ιδέες και να τα βλέπεις όλα , σα για τελευταία φορά, με μακρόσυρτη ματιά, κι έπειτα να σφαλνάς τα βλέφαρα και να νιώθεις τα πλούτη να κατασταλάζουν μέσα σου ήσυχα , τρικυμιστά , όπως θέλουν, ωσότου να τα περάσει από την ψιλή κρισάρα του ο καιρός, να κατασταλάξει το ξαθέρι απ΄ όλες τις χαρές και τις πίκρες σου – τούτη η αλχημεία της καρδιάς  είναι θαρρώ μια μεγάλη, αντάξια του ανθρώπου ηδονή …

"Το ιδανικό μου είναι οκτώ μήνες ταξίδι και τέσσερις μήνες μοναξιά."

Eίναι εμφανές το πάθος του για τα ταξίδια. Από τα νιάτα του, ως τα γεράματα του, δεν έπαψε να ταξιδεύει και να έχει το κάθε ταξίδι του και διαφορετικό σκοπό.

Το 1952 οι Νορβηγοί συγγραφείς και η Νορβηγική εταιρία λογοτεχνών, προτείνουν τον Καζαντζάκη ομόφωνα, υποψήφιο για Νόμπελ. Όμως η αρνητική συμβολή του Σπύρου Μελά, συμβάλει ώστε το βραβείο να το κερδίσει ο Γκράχαμ Γκρην.

Στις 11.9.1952 , ο Knοss γράφει στο Καζαντζάκη :

"..Είμαι πολύ θλιμμένος για την απόφαση της Σουηδικής Ακαδημίας. Μου λένε πως ήταν δυο κομμάτια στην Ακαδημία, το ένα για σας και το άλλο για το Γκράχαμ Γκρην ..
Έπειτα η Ακαδημία έλαβε αναρίθμητα γράμματα από την Ελλάδα , που σας απέδωσαν κατηγορίες για τα πολιτικά σας πιστεύω , με αποτέλεσμα η δυσαρέσκεια των Ελλήνων να επηρεάσει την ατμόσφαιρα και το αποτέλεσμα."

Ο Καζαντζάκης πικράθηκε αφάνταστα. Γιατί τέτοιος διωγμός; … Ακατανόητο. Τόση Λύσσα ; Λίγο μετά τη βράβευση του Γκράχαμ Γκρην , είχε στείλει ένα γράμμα στον Παντελή Πρεβελάκη χωρίς να φοβηθεί να εκθέσει τα συναισθήματα λύπης και πίκρας που τον διακατείχαν :

"Το ξέρω από πρώτη πηγή : Τα πολιτικά μου πιστεύω , επηρέασαν το αποτέλεσμα της βράβευσης μου , με τα εικασίες πως , αν τιμηθώ θα διαφθείρω τη νεολαία της Ελλάδας και θα διασύρω τη φήμη της Ελλάδας εξευτελίζοντας τη. Κάθε χρόνο πάνε βροχή τα γράμματα στη Σουηδική Ακαδημία εναντίων μου  και κανένας Έλληνας φίλος , δεν τόλμησε να στείλει ένα γράμμα να πει πως είμαι τίμιος άνθρωπος και το έργο μου δεν αξίζει διωγμούς."

...!!!... 

"Πρέπει να χτυπούμε, να χτυπούμε τη μοίρα μας, ως ν' ανοίξουμε πόρτα, να γλιτώσουμε!" 

Τετάρτη 13 Φεβρουαρίου 2013

Σουρεαλισμός...Μιρό...!!!


"Σουρεαλισμός"... καθαρός ψυχικός αυτοματισμός που εκφράζει προφορικά, γραπτά ή με κάθε άλλο τρόπο, τις πραγματικές παραστάσεις της ψυχής. Πρόκειται για υπαγόρευση της σκέψης, χωρίς έλεγχο ή μέριμνα λογικής και χωρίς καμιά αισθητική και ηθική κρίση".


Miro Juan (1893-1983) Μαζί με τον Πικάσο θεωρούνται από τους πατέρες της Μοντέρνας ζωγραφικής. Εντυπωσιακά πολυδιάστατος και παραγωγικός καλλιτέχνης, υπήρξε αφηγητής μυθικών και λυρικών διηγημάτων. Ένας ποιητής της εικόνας, που το ιδίωμά του χαρακτηρίζεται από σημεία και σύμβολα, μεταφορικά πεφωτισμένα και φορτισμένα, που αναδύονται απ' τα βάθη του υποσυνειδήτου. Τα οράματά του παιγνιώδη κι αλλόκοτα, περιλαμβάνοντας παραμορφωμένες φιγούρες ζώων κι οργανικές φόρμες, καθώς επίσης και παράξενες γεωμετρικές κατασκευές. Αυτές οι εικόνες φιλοτεχνήθηκαν με φαινομενική λεπτότητα, σ' επίπεδο κι ουδέτερο φόντο, με περιορισμένη γκάμα έντονων χρωμάτων, μ' έμφαση στο μπλε, κόκκινο, κίτρινο, πράσινο και μαύρο. Αργότερα πειραματίστηκε μ' άλλα υλικά και φιλοτέχνησε λιθογραφίες, οξυγραφίες, κολάζ, γλυπτά, τοιχογραφίες, κεραμικά κι υφάσματα.

Γεννήθηκε στις 20 Απρίλη, στη Βαρκελώνη και 14 ετών φοιτά στην Εμπορική Σχολή. Κρυφά παρακολουθεί μαθήματα στη Σχολή Καλών Τεχνών, με καθηγητές τους, Ουρχέλ και Χοσέ Πάσκο. Το 1912 γράφεται στη Σχολή Τέχνης του Νταλί κι 6 χρόνια μετά, διοργανώνεται η πρώτη προσωπική του έκθεση στη Galleria Dalman, στη γενέτειρά του.

Το 1921, εγκαθίσταται στο Παρίσι, και κάνει παρέα με τους, Τριστάν Τζάρα, Αντρέ Μπρετόν, Μαξ Ζακόμπ, Έρνεστ Χεμινγουαίη και Χένρι Μίλερ. Η Gallerie Licorne διοργανώνει προσωπική του έκθεση.

Το 1929 παντρεύεται τη Πιλάρ Χουνκόσα, με την οποία αποκτά μια κόρη, τη Ντολόρες και 3 χρόνια μετά, επιστρέφει στη Βαρκελώνη. Ασχολείται με τη σκηνογραφία και σχεδιάζει τα κοστούμια για τα Ρώσικα Μπαλέτα Ντιαγκίλεφ. Με το ξέσπασμα του Εμφυλίου, το 1936, επιστρέφει στο Παρίσι με την οικογένειά του.

Το 1941, το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Νέας Υόρκης, διοργανώνει αναδρομική του έκθεση. Την επόμενη χρονιά, επιστρέφει για εγκατάσταση, στο πατρικό του.

Το 1955 σταματά να ζωγραφίζει κι ασχολείται με τις Γραφικές Τέχνες και τα Κεραμικά. Τον επόμενο χρόνο, μετακομίζει στη Πάλμα της Μαγιόρκα, σ' ένα ατελιέ που έχτισε για εκείνον ο Χοσέ Λουίς Σερτ. Ξαναρχίζει να ζωγραφίζει 4 χρόνια μετά, εκθέτει σ' ΗΠΑ κι Ιαπωνία.

Το 1975 ιδρύει το Ίδρυμα Χουάν Μιρό Κέντρο Σπουδών Σύγχρονης Τέχνης.

Το 1983, ανήμερα Χριστούγεννα, πεθαίνει στο ατελιέ του στη Πάλμα της Μαγιόρκα, πλήρης ημερών, σ' ηλικία 90 ετών.


Ο Μιρό ήταν κλειστός άνθρωπος, χαμηλών τόνων. Ζωγράφιζε σαν παιδί, αλλά λένε ότι γεννήθηκε παππούς. Τα έκανε όλα με πρόγραμμα, τον ενδιέφερε μόνο να είναι υγιής ώστε να δουλεύει συνεχώς.

Δούλευε σαν κηπουρός, (άλλωστε πίστευε ότι το έργο του γεννιέται και μεγαλώνει σαν τα δέντρα στη γη), γι’ αυτό και το όνειρο του ήταν να έχει μεγάλο εργαστήρι ώστε να μπορεί να δουλεύει πολλά έργα ταυτόχρονα. Το εργαστήριο του ήταν και το ησυχαστήριο του, το οποίο ελάχιστοι μπορούσαν να επισκεφτούν. Τον ήξεραν πιο πολύ σαν «Ο Χουάν της Pilar». Για αυτό και ο Νταλί δεν τον εκτιμούσε, γιατί το θεωρούσε μονόχνοτο.

"Θέλω να δολοφονήσω τη ζωγραφική"

Ο ίδιος αντιτάχθηκε σε όλο το παραδοσιακό κόσμο της τέχνης, καθώς θεωρούσε ότι αυτός προωθούσε την τέχνη σαν ένα αξεσουάρ των πλουσίων, έτσι γεννήθηκε και η περίφημη αυτή φράση του που συνήθιζε ο ίδιος να λέει. Βαρέθηκε τα πρότυπα της ζωγραφικής. Ζωγραφίζει στα πάντα εκτός από καμβάδες, όπως στον πάτο ενός κουτιού, δημιουργεί τάπητες, τοιχογραφίες, γλυπτά και κεραμικά, πλήθος χαρακτικών και γενικά γραφικών έργων.

"Αν χάσεις την επαφή με τον κόσμο χάνεσαι και εσύ ο ίδιος"

Πίστευε ότι η τέχνη πρέπει να είναι προσιτή στο κοινό. Δεν του άρεσε να πωλούνται ακριβά τα έργα του, αν και ήταν από τους πιο εμπορικούς καλλιτέχνες. Για τον ίδιο λόγο τύπωνε πολλά αντίτυπα από τα χαρακτικά του και υλοποιούσε έργα σε δημόσιους χώρους.

"Ό,τι προέρχεται από τη γη είναι καλό"

Του άρεσε η φύση, τα αστέρια, η γη. Μιλούσε στα βράχια και τα στοιχεία της φύσης. Στους τοίχους του εργαστηρίου του, σε διάφορα σημεία, είχε συγκεντρώσει τα πιο απίθανα μικροαντικείμενα, φωτογραφίες με μνήμες παλιών πολιτισμών, σπαράγματα της λαϊκής παράδοσης, ένα κλαδί, μία πέτρα, μια ραχοκοκαλιά ψαριού... καρτ ποστάλ, αποκόμματα εφημερίδων, βότσαλα, πεταλούδες, κοχύλια, siurells (πήλινες σφυρίχτρες από τη Μαγιόρκα), μικρά παιχνίδια, kachinas (κούκλες που θεωρούνταν ότι είχαν μαγικές ιδιότητες) από τους Ινδιάνους Hopi ή μάσκες από την Ωκεανία. Τα στοιχεία αυτά ενσωματώνονται στα έργα του, αποδεικνύοντας την αγάπη του για τη φύση, αλλά και τη λαϊκή τέχνη. Για τον ίδιο λόγο βάζει έντονα καθαρά χρώματα, κι όχι αναμίξεις, στα έργα του και χρησιμοποιεί πολύ τα μάτια που τα θεωρεί ένα μυθολογικό στοιχείο, κάτι ιερό. Τα πάντα έχουν ψυχή και ζωή, γι’ αυτό βάζει μάτια ακόμα και στα δέντρα...

“Για μένα μετρά η σιωπή, το κενό, το σοκ”

Τον συγκινεί η βουβή μουσική των πραγμάτων, τον συναρπάζει η ακινησία, οι μεγάλοι χώροι όπου δημιουργούνται κινήσεις αέναες.....


Ο "αέναος" Miro...!!!


Τρίτη 5 Φεβρουαρίου 2013

Τη Ζωή λατρεύουμε...!!!



Και τη ζωή λατρεύουμε, όπου μπορούμε 
Στους τάφους ανάμεσα δύο μαρτύρων χορεύουμε, 
Ανάμεσά τους αντί για μενεξέδες φοίνικες φυτεύουμε 
Ή υψώνουμε ένα μιναρέ.

Τη ζωή λατρεύουμε, όπου μπορούμε 
Και του μεταξοσκώληκα κλέβουμε την κλωστή 
Έναν ουρανό για μάς να ξεδιπλώσουμε 
Και την αναχώρηση να περιφράξουμε. 
Την πόρτα του κήπου ανοίγουμε 
Ως μέρα ομορφότερη το γιασεμί να ξεχυθεί στους δρόμους.

Τη ζωή λατρεύουμε, όπου μπορούμε 
Όταν κάποτε ηρεμούμε, σπέρνουμε γοργά φυτά που μεγαλώνουν 
Όταν κάποτε ηρεμούμε, θερίζουμε έναν νεκρό. 
Φυσούμε στον αυλό το χρώμα του μακρινού Απόμακρου.
 Ζωγραφίζουμε στου δρόμου τη σκόνη ένα γέλιο 
Και τ’ όνομά μας γράφουμε πέτρα την πέτρα - 
Κεραυνέ, φώτισε για μάς τη νύχτα, λίγο φώτισέ την. 
Τη ζωή λατρεύουμε, όπου μπορούμε.’’

Μαχμούντ Νταρουίς 

μετάφραση Στάθης Κομνηνός

Τρίτη 29 Ιανουαρίου 2013

Η πιο διάφανη μέρα...!!!



Την πρώτη νύχτα πλησιάζουνε
και κλέβουν ένα λουλούδι
από τον κήπο μας
και δε λέμε τίποτα.

Τη δεύτερη νύχτα δε κρύβονται πλέον
περπατούνε στα λουλούδια,
σκοτώνουν το σκυλί μας
και δε λέμε τίποτα.

Ώσπου μια μέρα
-την πιο διάφανη απ’ όλες-
μπαίνουν άνετα στο σπίτι μας
ληστεύουν το φεγγάρι μας
γιατί ξέρουνε το φόβο μας
που πνίγει τη φωνή στο λαιμό μας.

Κι επειδή δεν είπαμε τίποτα
πλέον δε μπορούμε να πούμε τίποτα''

Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι (1893-1930)
«Ελευθερία έκφρασης»

Τετάρτη 16 Ιανουαρίου 2013

''Η κραυγή της Ρόζας Λούξεμπουργκ''...!!!



''Μια μέρα την είχα δει σε μια μικρή γερμανική πολιτεία, πάνου σε ένα τραπέζι, να μιλάει σε χιλιάδες εργάτες και πεινασμένους. 
Ήταν αδύναμη, σα ραχητική, φορούσε ένα παλιό σάλι, έτρεμε από το κρύο κι έβηχε. 
Μα πότε δεν θα ξεχάσω την κραυγή που τινάχτηκε από το ανεμικό της στόμα κι ανέβηκε στον ουρανό: «Ελευτερία, φως, δικαιοσύνη. Να χαθούμε, όλοι αδέλφια, για να σώσουμε τη γης!».

Πολλοί κλαίγαν, άλλοι βλαστημούσαν και φοβέριζαν. 
Οι καλοθρεμμένοι αστοί περνούσαν και σφύριζαν. Ήρθαν οι αστυφύλακες και την κατέβασαν από το τραπέζι και την πήραν στη φυλακή. 
Ποτέ δε θα ξεχάσω τη ματιά της προς τους αψηλούς, βάρβαρους στρατιώτες. Έλεος, αγανάχτηση και θλίψη. 
Σα να μετρούσε πόσο σκοτάδι υπάρχει ακόμα, πόση σκλαβιά και τι αγώνας χρειάζεται..''

''Η κραυγή της Ρόζας Λούξεμπουργκ''
Ν. Καζαντζάκης (απόσπασμα) 

---------

''Δεν είναι η αγάπη προς τη βία ή ο επαναστατικός ρομαντισμός, αλλά σκληρή ιστορική ανάγκη, 
εκείνο που υποχρεώνει τα σοσιαλιστικά κόμματα να προετοιμάζονται για βίαιες συγκρούσεις αργά ή γρήγορα με την αστική κοινωνία, στην περίπτωση που οι προσπάθειες μας σκοντάψουν σε ζωτικά συμφέροντα των κυρίαρχων τάξεων. 
Το να θεωρούμε τον κοινοβουλευτισμό ως αποκλειστικό μέσο πολιτικής πάλης της εργατικής τάξης, δεν είναι λιγότερο ουτοπικό και, κατά βάθος, λιγότερο αντιδραστικό, από το να δεχόμαστε τη γενική απεργία ή τα οδοφράγματα, ως αποκλειστικά μέσα πάλης''

Rosa Luxemburg (1870-1919) *
από το άρθρο της ''Βία και Νομιμότητα'' (Μάιος 1902)

( από το Ελληνικό Αρχείο Ρόζα Λούξεμπουργκ)**

Πέμπτη 3 Ιανουαρίου 2013

Άννα Αχμάτοβα...!!!

 ....στη φίλη μου Σόνια, που πολύ πολύ εκτιμώ...!!!



 Η Μούσα

Τον ερχομό σου μες στη νύχτα καρτερώ
σε μια κλωστή θαρρώ κρέμεται η ζωή μου
νιότη, ελευθερία, δόξα, ας πάνε στο καλό.
Αγαπημένη εσύ, πλησίασε, έλα με τη φλογέρα
να την, που πέταξε το πέπλο της.
Στα μάτια με κοιτά προσεχτικά: Ρωτώ:
«Του Δάντη τις σελίδες υπαγόρεψες εσύ;
Τους στίχους για την κόλαση;» Και απαντά. «Εγώ.»

Mετάφραση: Άρης Αλεξάνδρου
             ..........................

Αυτή είμαι

Αυτή είμαι, σας εύχομαι μια άλλη καλύτερη…
Ήμουν η θεραπεύτρια της τρυφερής ασθένειας, 
η πιο πιστή φίλη των ξένων συζύγων 
και πολλών συζύγων η απαρηγόρητη χήρα.
Το στεφάνι τα άσπρα μαλλιά δεν τα απόκτησα ανάξια 
και τα μάγουλα, καμένα από πυρκαγιά, 
τρομάζουν τώρα τους ανθρώπους με το σκοτεινό χρώμα.
Πλησιάζει όμως το τέλος της περηφάνιας, 
και θα χρειαστεί, όπως η άλλη
 - η μαρτυρική Μαρίνα*- 
να ξεδιψάσω πίνοντας το τίποτα…

Ανθολογία, «Ξένη ποίηση του 20ου αιώνα»

*Μαρίνα: εννοεί την άλλη μεγάλη Ρωσίδα ποιήτρια Μαρίνα Τσβετάγιεβα, η οποία αυτοκτόνησε.

*Υπόψη ότι η Αχμάτοβα υπήρξε ερωμένη του μεγάλου και αγαπημένου μας ζωγράφου, Αμαντέο Μοντιλιάνι.

Τρίτη 1 Ιανουαρίου 2013

Ο τωρινός χρόνος, ο περασμένος κι ο μελλούμενος...!!!

...για τους επισκέπτες που αγαπούν την υπερβατική ποίηση του Έλιοτ!


Ο τωρινός χρόνος κι ο περασμένος χρόνος
είναι ίσως και οι δύο παρόντες στο μελλούμενο χρόνο,
Κι ο μελλούμενος χρόνος περιέχεται στον περασμένο χρόνο.
Αν όλος ο χρόνος είναι αιώνια παρών
όλος ο χρόνος δεν μπορεί να εξαγοραστεί.
Αυτό που θα μπορούσε να 'ταν είναι μια αφαίρεση
που παραμένει μια μόνιμη δυνατότητα
Μόνο σ' έναν κόσμο ρεμβασμού.
αυτό που θα μπορούσε να 'ταν κι αυτό που ήταν
σημαδεύουν σ' ένα τέρμα, που είναι πάντα τωρινό.
Πατημασιές αντηχούν μες στο μνημονικό
Κάτω στο δρομάκι που δεν ακολουθήσαμε
Κατά την πόρτα που ποτέ δεν ανοίξαμε
Προς τη μεριά του ροδόκηπου. 
...................................................
...................................................
Φύγετε, φύγετε, φύγετε, λάλησε το πουλί: οι άνθρωποι
δεν μπορούν ν' αντέξουν πολλή πραγματικότητα.
Ο χρόνος ο περασμένος κι ο μελλούμενος χρόνος
αυτός που θα μπορούσε να 'ταν κι αυτός που ήταν
σημαδεύουν σ' ένα τέρμα που είναι πάντα τωρινό.


Τ.Σ.Έλιοτ, Burnt Norton Ι 

(ΑΠΟ ΤΑ ΤΕΣΣΕΡΑ ΚΟΥΑΡΤΕΤΑ, μετάφραση: Κλείτος Κύρου)